دستگاه سی آرم چیست و چگونه کار می کند؟
سی آرم (C-ARM) دستگاه تصویر برداری پزشکی با استفاده از اشعه ایکس است. نام این دستگاه به بازوی C شکل آن است که به منبع اشعه ایکس و دتکتور آن متصل می باشد.
دستگاه سی آرم یکی از دستگاه های تصویر برداری است که در حین عمل جراحی از آن استفاده می گردد. این سیستم تصاویر اشعه ایکس را به صورت real time با رزلوشــن بسیار بالا تولید می کند.
با استفاده از نوآوری های این دستگاه می توان تصاویر صورت سه بعدی از نواحی مختلف ناحیه تحت درمان ایجاد کرد. بازوی دستگاه با چرخش در اطراف بیمار می تواند چند صد تصویر دو بعدی ایجاد کند. تصاویر دو بعدی برای تبدیل شدن به تصاویر سه بعدی وارد ســیستم پردازش تصــویر می شوند. سپــس این تصاویــر را می توان با تکنیک های مختلف نمایش داد. تصاویر سه بعدی دستگاه سی آرم همانند تصاویر سی تی اسکن (CT Scan) هستند و کنتراست (Contrast) بسیار بالایی دارند.
مهم ترین قیمت های تشکیل دهنده دستگاه سی آرم
اجزا این دستگاه شامل موارد زیر می باشد:
- بازوی سی آرم
- تیوب تولید اشعه
- قفل مرکزی چرخ ها
- پدال پایی اکسپوز اشعه
- کنترل دستی اکسپوز اشعه
- مانیتور جهت نمایش تصاویر
- اهرم های حرکت دادن بازوی دستگاه
- کی برد مانیتور جهت ثبت اطلاعات بیمار بر روی مانیتور
- کنترل پنل جهت چرخش تصاویر و تغییر مد اکسپوز اشعه
کاربرد دستگاه سی آرم در حین جراحی
اصلی ترین کاربرد های این دستگاه عبارتند از:
- کارگذاری پیس میکر قلبی
- در عمل های جراحی یورولوژی
- در عمل جراحی خارج سازی جسم خارجی از بدن
- در موارد مفقود شدن گاز خط دار، ابزار جراحی و نیدل
- در عمل های جراحی pcnl جهت دسترسی به محل سنگ
- در عمل های جراحی مغز و اعصاب (گذاشتن پروتز در ستون فقرات و گردن)
- در عمل های جراحی ارتوپدی (گذاشتن پیچ و پلاک، چک کردن محل صحیح قرار گرفتن پروتز)
نکات مهم جهت استفاده از دستگاه سی آرم
هنگام استفاده از دستگاه C-ARM باید به نکات زیر توجه نمایید:
- انتخاب یک روش پرتودهی مناسب مثلا نوع تک پالس یا متناوب می تواند در زمان تابش به بیمار نیز تاثیر گذار باشد.
- به میزان دوز تابش دستگاه توجه نمایید. دوز تابش باید با انتخاب روش پرتودهی مناسب تا حد امکان کاهش یابد.
- قبل از انجام تصویر برداری با دستگاه سی آرم بهتر است تصاویر رادیوگرافی قبلی بیمار به دقت مورد بررسی قرار گیرند. این امر در کاهش دفعات تصویر برداری بسیار موثر است.
- هنگام تصویر برداری با استفاده از دستگاه سی آرم بهتر است حفاظ های سربی مخصوص از جمله عینک سربی، پیشبند های سربی و ... استفاده کنید تا جذب اشعه توسط بدن کاهش پیدا کند.
- هر چه قدر فاصله بیمار از مولد اشعه ایکس بیشتر باشد در معرض خطر کمتری قرار خواهد گرفت. البته توجه داشته باشید که این فاصله نباید از حد استاندار بیشتر شود چرا که امکان تصویر برداری مناسب وجود نخواهد داشت.
- فردی که عمل تصویر برداری را انجام می دهند باید در این زمینه دانش و تجربه فراوان داشته باشد. اپراتور در هنگام تصویر برداری باید فاصله حدود 35 سانتی متری یا بیشتر از بیمار داشته باشند و ترجیحا در سمت تشدید کننده تصویر بایستند.
